Twoje ciało w stresie – jak się wspierać?
Stres towarzyszy każdemu z nas, ale nie każdy wie, jak sobie z nim radzić. Przyspieszone bicie serca, spocone dłonie, gęsia skórka, pojawiające się pod wpływem silnych emocji. Któż z nas tego nie odczuł? Stres jest silnym przeciwnikiem, ale można z nim walczyć. Podejmiesz wyzwanie?
Czym może być stres?
Na początku dobrze, abyś wiedziała, że stresem może być dosłownie wszystko. Począwszy od wyborów typu: co zjeść na obiad, poprzez egzaminy, ważne wydarzenie rodzinne, poznanie teściowej, wystąpienia publiczne aż do trudności w relacjach, trudności finansowych, problemów w pracy czy problemów ze zdrowiem.
Dla naszego ciała nie ma znaczenia jakiego rodzaju stresu doświadczamy i nie ma znaczenia czy jest to stres fizyczny (np. ucieczka przed kimś) czy psychiczny (martwienie się lub obawa przed czymś). Ciało w sytuacji stresowej uruchamia jedyne mechanizmy jakie zna. A jedyne mechanizmy jakie zna są takie, że jest jakiś czynnik stresowy, więc ciało interpretując go, jako zagrożenie włącza nam tryb walki i ucieczki. Do tego trybu dochodzi jeszcze fight, flight, freeze, czyli walka, ucieczka albo zamrożenie (paraliż w działaniu). Warto sobie zdać sprawę, że ciało specjalnie dla Ciebie wypuszcza hormony stresu. Sprawia, że wstrzymane jest trawienie, że serce szybciej bije, że masz skok glukozy we krwi oraz hamuje pewne funkcje hormonalne, np.owulację i całą energię przekierowuje na ucieczkę.
Jak to wszystko ma się do siebie?
- Skok glukozy, czyli uwolnienie zapasów węglowodanów jest po to, abyś miała energię do potencjalnej ucieczki.
- Zahamowanie trawienia, zmiejszenie ilości soków trawiennych sprawia, że organizm nie trawi i nie czeka, aż zjedzona przez Ciebie kanapka się strawi, abyś mogła uciekać już w tej chwili.
- Zmiany w układzie hormonalnym, czyli wyłączenie funkcji reprodukcyjnych, zahamowanie owulacji, zahamowanie płodności sprawia, że organizm dzięki temu oszczędza dużo energii i witamin. Gdy jesteś w zagrożeniu ciału nie jest potrzebna ani ciąża ani owulacja.
- Przyspieszone bicie serca i zmiany w układzie krążenia będą sprawiać, że tkanki szybciej dostaną tlen, a to usprawni potencjalną ucieczkę.
Warto, abyś zapamiętała, że każdy stres będzie uruchamiał te reakcje. I właśnie dlatego stres będzie sprawiał, że mogą pojawić się bardzo duże konsekwencje zdrowotne. Jeśli stres jest chwilowy, wywołany jakąś sytuacją, to ok – stres jest także motywujący 🙂 Natomiast problem pojawia się wtedy, gdy zaczynasz stresować się każdego dnia, nawet zwykłą codziennością. Codziennością, czyli roztrząsaniem rozmów, rozkminianiem każdej chwili dnia, złoszczeniem się, że akurat dziś nie wykonałaś 10 000 kroków lub że nie wiesz co zrobić na obiad.
Jak rozpoznać przewlekły stres?
Przede wszystkim odczuwasz to w ciele. Być może jesteś spięta albo spinasz się w konkretnym miejscu (np. w ramionach). Przewlekły stres, to ciągłe bycie w gotowości do zrobienia jakiegoś zadania.
Konsekwencje przewlekłego stresu
W związku z tym, że stres zmienia funkcjonowanie układu trawiennego, to długoterminowo może pojawić się wiele problemów z tej strony. Część osób może mieć silne biegunki, część zaparcia, mogą pojawiać się zaburzenia mikrobiomu jelitowego (SIBO). Dlaczego tak się dzieje?
Soki trawienne oprócz tego, że pomagają nam trawić – są też barierą. Sprawiają, że bakterie, które niepowinny znaleźć się w naszym organizmie giną w kwasie solnym, giną w tej barierze ochronnej. Jeżeli bariera ochronna jest za mało stężona, to dużo bakterii przedostaje się do naszych jelit i sprawia wiele problemów.
W kontekście problemów jelitowych warto też wspomnieć o tym, że bardzo często pojawiają się problemy z przewagą estrogenową i nadmiarem estrogenów w organizmie. Jelita są jedną z głównych dróg eliminacji estrogenów, więc jeżeli masz problem z barierą jelitową, to estrogeny, które powinny wydalać się z kałem są często reaktywowane w jelitach. Estrogeny w nadmiarze mogą powodować bolesne i obfite miesiączki, problemy z histaminą. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe mogą się bezpośrednio łączyć z zaburzeniami hormonalnymi.
O eliminacji estrogenów przygotowałam cały moduł w swoim kursie Ogarnij Swój Cykl.
Zaburzenia hormonalne
Jak już wspomniałam wcześniej, funkcje reprodukcyjne kobiety, czyli owulacja, przy przewlekłym stresie kompletnie schodzi na dalszy plan. Jednym z klasycznych problemów, który może się rozwinąć przy przewlekłym stresie jest PCOS nadnerczowe. U każdej kobiety PCOS nadnerczowe może pojawić się na różnym etapie życia, dlatego nie ma na to określonej reguły.
PCOS nadnerczowe
W PCOS nadnerczowym występuje problem z brakiem owulacji i nieregularnymi cyklami, a największym problemem w tym przypadku jest podwyższony androgen nadnerczowy, czyli DHEA-S (siarczan dehydroepiandrostendionu). Jeśli chodzi o rodzaje PCOS, to mogą się one ze sobą mieszać, więc to, że jedną z przyczyn jest przewlekły stres jak we wspomnianym PCOS nadnerczowym, nie znaczy, ze jednocześnie nie może być problemu z insulioopornością.
Ciekawostka:
Stres może, ale nie musi opóźniać miesiączki. Jeżeli stres pojawi się w II fazie cyklu, to nie ma on wpływu na to kiedy pojawi się miesiączka.
O I fazie cyklu i wpływie stresu na miesiączkę przeczytasz TUTAJ.
Wsparcie fizyczne w stresie
W tej części artykułu chciałbym przybliżyć Ci elementy wspierające w stresie. Pierwszą z nich jest… wysypianie się. I ja wiem, że to jest banał, każdy o tym mówi, ale naprawdę nic nie zastąpi snu. Gdy wracam myślami do swoich problemów ze stresem, to doskonale pamiętam, że sen okazał się przełomowym momentem w moim życiu. Pamiętaj także, że brak snu jest kolejnym czynnikiem stresowym 🙂
Zadanie dla Ciebie: Zastanów się czy jesteś wyspana, a jeśli nie, to kiedy ostatnio czułaś się wyspana i wypoczęta. Ile potrzebujesz godzin snu, aby się wsypać?
Jestem świadoma tego, że wiele osób mówi, że powinniśmy spać ok. 7-9 godzin, ale osobiście uważam, że jest to kwestia bardzo indywidualna. Sama wiesz ile godzin i jakich warunków potrzebujesz, aby się wyspać.
Kolejnym wsparciem dla organizmu, zwłaszcza w przewlekłym stresie, jest suplementacja. Przygotowałam dla Ciebie 3 suplementy, które najlepiej wspierają nadnercza. Nadnercza, to takie małe struktury, które są przyczepione do Twoich nerek i które produkują hormony stresu. Po długim czasie, w przewlekłym stresie, nadnercza mogą być właśnie osłabione. Suplementami, które mogą fajnie wyregulować pracę nadnerczy są:
- Adaptogeny, np. Ashwagandhga, która może także wspierać pracę tarczycy,
- Witamina C, która obniża poziom kortyzolu,
- Magnez, jest suplementem, który powinna zażywać każda kobieta
Polecane przeze mnie suplementy znajdziesz TUTAJ.
Trzecim aspektem wsparcia fizycznego w stresie, jest odżywianie. Ciało potrzebuje czerpać glukozę i węglowodany, więc na początku będzie korzystać z naszych zapasów. Nadejdzie jednak taki moment, gdy zapasy się skończą. Jeśli w porę nie dostarczysz tych składników, Twoje ciało zacznie samo siebie trawić. Super foods’em, które warto włączać w dietę są owoce.
Jestem bardzo ciekawa czy podoba Ci się taka forma treści. Jeśli masz jakieś pytania lub chcesz podzielić się wrażeniami, zapraszam do kontaktu.